Tôi thích tới nhà bà ngoại chơi để được nghe kể chuyện. Giọng của bà nghe êm ái đến nỗi nhiều lúc tôi ngủ quên luôn trên ghế bành, mặc kệ bà vẫn tiếp tục thủ thỉ. Nhà bà ngoại có một con mèo cái to, tôi đặt tên cho nó là Xấu Xí. Con mèo này tự đến rồi ở lại luôn, chứ bà ngoại không xin nó về.
Tôi vốn cực kỳ ghét họ nhà mèo vì chúng ưa đánh nhau và bươi móc sọt rác. Ngược lại, bà ngoại tôi lại có thái độ khoan dung đối với mọi thú nuôi. Lông rụng xơ xác, mắt xanh lè, mũi đỏ, Xấu Xí mỗi năm cho ra đời tới hai lứa mèo con kêu léo nhéo suốt ngày. Không hiểu sao, tôi không thể chịu nổi cảnh Xấu Xí cắn cổ tha con nó đi vòng vòng, uốn éo lượn qua hàng chai lọ bỏ cũ phủ đầy bụi bặm xếp trên nóc tủ kệ của bà. “Con nó mà con thế, huống chi kẻ khác…”, tôi cự. “Đừng vội nói thế, cháu gái của bà. Cứ sống đi rồi biết”, bà ngoại vuốt tóc tôi.
Một bữa nọ, tôi ngồi trong nhà bà nhìn qua cửa sổ nhìn ra khoảng sân. Xấu Xí đang dẫn đàn con nó đi dạo buổi sáng ven cái hàng rào thưa nằm ở cuối sân giáp với nhà hàng xóm. Lũ mèo con lông xám mắt xanh hệt như mẹ, quây quanh Xấu Xí. Con lon ton chạy trước, con tụt lại đằng sau dí mũi đánh hơi bên hàng rào, con tạt ngang tìm cách bỏ xa mẹ, lại có con lăn kềnh ra miệng cắn đuôi mẹ nghịch ngợm.
Bất chợt có tiếng chó giận dữ sủa váng tai. Một chú mèo con đuôi quắp lại, lao qua lổ thủng ở chân rào chạy về phía mẹ. Hẳn trong lúc mải chơi, chú mèo con này đã xâm phạm lãnh thổ nhà hàng xóm. Con chó không tha, nó bám theo nhưng chợt khựng lại trước Xấu Xí. Thật khó lòng nhận ra dáng điệu còm ròm của con mèo mẹ. Lông dựng đứng, Xấu Xí vươn cao người vung hai chân trước tát thẳng vào mũi con chó. Hăng máu, con chó bật sang một bên rồi lại lao vào. Xấu Xí điên cuồng lăn xả vào kẻ thù định bám theo con nó, miệng rít lên tiếng kêu chói tai. Không biết có phải tiếng thét đó là hiệu lệnh hay không, nhưng lũ mèo con chạy thẳng vào nhà.
Tôi không còn nhìn thấy từng động tác của Xấu Xí, chỉ thấy cái bóng xám lớn của nó vật xuống rồi lại tung lên trước mõm con chó và nghe thấy tiếng kêu giận dữ. Cuộc chiến kéo dài chừng hơn 5 phút và chỉ dừng lại khi bà tôi từ dưới bếp chạy ra sân đánh con chó và bế Xấu Xí vào nhà. Nó nằm sóng xoài, người bê bết máu. Tôi tưởng nó đã chết, nhưng khi lũ nèo con đánh hơi mẹ rúc lại, ria của nó ngọ nguậy, nó khẽ mở mắt ra và duỗi thẳng người cho bầy con chen chúc tìm vú.
Sau vụ huyết chiến với con chó nhà hàng xóm để bảo vệ bầy con của mình, Xấu Xí bị thọt một chân, mù một mắt và bị cắn đứt một tai. Một lần, khi tôi dẫn cậu bạn Eric tới nhà bà ngoại chơi, vừa thấy con Xấu Xí, cậu ta vội thốt lên: “Mèo ở đâu trông mà khiếp thế?”, tôi đáp: “Đừng vội nói thế, bạn ạ. Cứ sống rồi biết”.