Tháng ba hoa gạo thắp đỏ những cánh đồng Bắc bộ, dù trời đất âm u và se lạnh bởi những cơn gió mùa đâu đấy cứ bất chợt ùa về.
Tháng ba với những chiều cuối tuần gạt lại sau lưng bao hối hả, nửa tiếng chạy xe rời khỏi nội thành Hà Nội vẫn không ra khỏi Hà Nội nay, nhưng đã sang đất Phụng Châu, Chương Mỹ, Hà Tây khi xưa.
Chiều lang thang ở chùa Trầm. Ngôi đền bé nhỏ nằm im lìm dưới chân núi, lẫn trong đám lá xanh rậm rạp và chút khói hương huyền hoặc như cố xua tan những cơn gió lạnh cuối mùa đang lơ lửng nghiêng mình bay qua những tàng cây.
Tháng ba năm nào cũng tới chốn ấy mà năm nào cũng thấy bàng hoàng khi ngước mắt nhìn trời. Trên con đường nhỏ quanh khu chùa Trầm, những gốc gạo đã nở hoa đỏ rực, lung linh như những ngọn nến bừng lên trên nền trời không có nắng.
Cây gạo ở ngã ba đầu đường vào đã có cả hoa và lá, hai thứ màu xanh nõn và đỏ hồng xen kẽ vào nhau, giữa những cành gầy guộc khẳng khiu, chằng chịt đan xen khiến bức tranh mang sắc màu của sự bí ẩn. Mấy gốc gạo bên sườn núi và nơi góc miếu trông có vẻ dịu dàng hơn với kiểu thân cây vươn lên trời thẳng tắp, hoa gạo xòe bung trên từng lớp cành như một búp tay xinh.
Từ phía bên kia sân bóng, thấy đám trẻ con đạp xe đi học về ngang đang nói cười hân hoan, những chiếc xe máy chở theo gánh gánh gồng gồng, kéo theo cả xe cải tiến vội vã ào qua. Cuộc sống cứ giản dị và bình thản trôi. Như mỗi ngày vẫn thế.
Đẹp nhất có lẽ là cây hoa gạo ở gần cây cầu nhỏ, hình dung cổ quái, cành to, cành nhỏ nổi bật trên nền núi đá vôi xám trắng. Hoa gạo rụng nằm lác đác dưới gốc, tản mản vương trên con đường. Một vài đứa trẻ đạp xe ngang, dừng xe chạy xuống nhặt một bông cầm lên tay vơ vẩn. Nam thanh nữ tú cũng dừng xe nhặt bỏ vào giỏ xe vài bông hoa gạo, như mang những đốm lửa nhỏ trên cả chặng đường đi học, về nhà…
Tôi nằm ườn mình trên chiếc chõng tre, nói chuyện phiếm với cụ bà hàng nước, chuyện làng này, xã kia chơi hội, chuyện người trên phố mấy hôm vừa rồi về chụp ảnh cưới quanh gốc cây gạo thật là nhiều, chuyện một thanh niên Hà Tây đùa vui tếu táo, rằng cây gạo này đẹp thế, ai chụp ảnh phải lên phường để nộp thuế…
Tan cả một buổi chiều hoang…
Thế là hết tháng ba. Hoa gạo đỏ, và hoa gạo rụng, nhưng năm nào rồi cũng lại vội vã chạy xe qua chùa Trầm, để tìm cho mình những thong thả và tĩnh lặng rất riêng của hoa gạo tháng ba..